Câu hỏi:
Ly hôn 6 năm, muốn giành quyền nuôi con có được không? Thủ tục tiến hành như thế nào?
Trả lời:
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Chúng tôi xin giải đáp thắc mắc của bạn như sau:
Tòa án căn cứ vào độ tuổi của con, sự thỏa thuận của cha mẹ, các điều kiện vật chất và điều kiện tinh thần đảm bảo điều kiện nuôi nấng, chăm sóc, phát triển toàn diện đầy đủ cho con để trao cho họ quyền được trực tiếp chăm sóc nuôi dưỡng con chung sau khi ly hôn. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố khác nhau mà cha/mẹ có thể đề nghị trực tiếp nuôi dưỡng con sau khi ly hôn. Các trường hợp và trình tự thủ tục đề nghị trực tiếp nuôi dưỡng con sau ly hôn như sau:
Mặc dù Tòa án đã giao quyền nuôi con thông qua việc ra bản án/ quyết định, nhưng việc nuôi con sẽ có thể thay đổi trong các trường hợp căn cứ theo Điều 84 Luật HNGĐ 2014 như sau
“2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:
a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
3. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.”
Như vậy, trong trường hợp sau 6 năm ly hôn của anh/chị sẽ xảy ra hai trường hợp:
Trường hợp 1: Con dưới 7 tuổi. Trong trường hợp này, việc thay đổi quyền nuôi con được tiến hành khi:
- Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện để đảm bảo việc nuôi con bao gồm: Điều kiện vật chất, điều kiện tinh thần, hay sức khỏe , đạo đức nhân phẩm của người trực tiếp nuôi dưỡng.
Trường hợp 2: Con từ đủ 7 tuổi trở lên. Cũng tương tự như trường hợp 1, nhưng trong trường hợp này, đầu tiên Tòa án cần xem xét nguyện vọng của con, sau đó sẽ xem xét sự thỏa thuận của cha/mẹ, điều kiện khác đảm bảo tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Nên trong trường hợp này, anh/chị nên hỏi ý kiến, nguyện vọng của trẻ trước khi ra quyết định có thay đổi quyền nuôi con hay không?
1.2. Thủ tục tiến hành
- Về thẩm quyền giải quyết vụ án: Căn cứ tại điểm a khoản 1 Điều 39 BLDS 2015 về thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Tòa án theo lãnh thổ được xác định như sau “a) Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các Điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật này;…..”.
Như vậy, trường hợp giải quyết tranh chấp quyền nuôi con sau khi ly hôn, đơn đề nghị sẽ được Tòa án nhân dân cấp quận/ huyện/ thị xã nơi bị đơn (người trực tiếp nuôi con) đang cư trú. Đơn khởi kiện có thể nộp tại Tòa hoặc gửi đến Tòa án qua đường bưu điện.
Trình tự thủ tục giành quyền nuôi con
Bước 1: Mua đơn và nộp hồ sơ đề nghị thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn tại TAND quận/huyện/thị xã nơi người trực tiếp nuôi con đang cư trú.
Bước 2: Tòa án tiếp nhận, xử lý và ra thông báo cho nguyên đơn nộp tiền tạm ứng án phí sơ thẩm tại Cơ quan thi hành án quận/huyện.
Bước 3: Nguyên đơn nộp tiền tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm tại Chi cục thi hành án quận/huyện và nộp lại biên lai tiền tạm ứng án phí cho Tòa án;
Bước 4: Tòa án thụ lý vụ án, tiến hành giải quyết vụ án theo thủ tục chung và ra Bản án hoặc quyết định giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự.
Hồ sơ yêu cầu thay đổi quyền nuôi con
1. Đơn đơn đề nghị thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn (theo mẫu của TAND cấp có thẩm quyền);
2. Bản án hoặc quyết định công nhận thuận thuận tình ly hôn;
3. Sổ hộ khẩu, chứng minh thư nhân dân, giấy khai sinh của con (bản sao chứng thực);
4. Các tài liệu khác liên quan đến việc chứng minh cho yêu cầu thay đổi quyền nuôi con là hợp pháp.