Câu hỏi:
Tôi và chồng tôi đều quê Lào Cai, vốn là bạn cùng học chung thời đại học với nhau. Hồi đó, theo ý nguyện của gia đình, chúng tôi đã trở thành vợ chồng sau một lễ cưới với đầy đủ các nghi thức truyền thống được tiến hành vào 20/03/2014. Cuộc sống chung của chúng tôi sau khi cưới rất hòa thuận, hạnh phúc.
Tuy nhiên, do yêu cầu công việc nên đến tháng 06/2018, chồng tôi chuyển đến sinh sống tại Thái Nguyên. Tại đây tôi được biết chồng tôi có phát sinh tình cảm với chị đồng nghiệp D và đã làm chị D có thai, hai người đã đăng ký kết hôn tại UBND xã nơi chị D cư trú và được cơ quan nhà nước cấp Giấy chứng nhận kết hôn.
Đến tận tháng 10 năm ngoái tôi mới phát hiện ra mối quan hệ giữa chồng tôi và chị D. Vậy bây giờ tôi muốn làm đơn yêu cầu Tòa án giải quyết cho tôi được ly hôn với chồng tôi được không? Và đồng thời tôi muốn yêu cầu Tòa án hủy kết hôn trái pháp luật của chồng tôi và chị D được không? Mong sớm nhận được sự tư vấn của luật sư.

Trả lời:
Cảm ơn bạn đã tin tưởng để gửi câu hỏi về cho Hãng luật TGS chúng tôi. Sau khi tiếp nhận và nghiên cứu câu hỏi của bạn, luật sư xin đưa ra câu trả lời như sau:
Thứ nhất, xác định xem bạn và chồng có quan hệ hôn nhân theo pháp luật không. Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 4, Thông tư liên tịch 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP giải thích cụm từ “người đang có vợ hoặc có chồng” quy định tại điểm c, khoản 2, Điều 5 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 là người thuộc một trong các trường hợp sau đây:
“a) Người đã kết hôn với người khác theo đúng quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nhưng chưa ly hôn hoặc không có sự kiện vợ (chồng) của họ chết hoặc vợ (chồng) của họ không bị tuyên bố là đã chết;
b) Người xác lập quan hệ vợ chồng với người khác trước ngày 03-01-1987 mà chưa đăng ký kết hôn và chưa ly hôn hoặc không có sự kiện vợ (chồng) của họ chết hoặc vợ (chồng) của họ không bị tuyên bố là đã chết;
c) Người đã kết hôn với người khác vi phạm điều kiện kết hôn theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình nhưng đã được Tòa án công nhận quan hệ hôn nhân bằng bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật và chưa ly hôn hoặc không có sự kiện vợ (chồng) của họ chết hoặc vợ (chồng) của họ không bị tuyên bố là đã chết.”
Theo những thông tin mà bạn cung cấp, bạn và chồng bạn chưa thực hiện đăng ký kết hôn mà chỉ mới xác lập quan hệ vợ chồng bằng một đám cưới vào ngày 20/03/2014. Vì vậy, trường hợp của bạn không thuộc điểm b, khoản 2, Điều 4 đã nêu ở trên. Điều này có nghĩa là theo pháp luật, bạn và chồng bạn không tồn tại quan hệ hôn nhân. Bởi theo pháp luật hôn nhân và gia đình hiện nay chỉ thừa nhận quan hệ hôn nhân khi đã thực hiện đăng ký kết hôn tại cơ quan có thẩm quyền.
Thứ hai, về yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn. Căn cứ thoe khoản 2, Điều 53 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định:
“ Trong trường hợp không đăng ký kết hôn mà có yêu cầu ly hôn thì Tòa án thụ lý và tuyên bố không công nhận quan hệ vợ chồng theo quy định tại khoản 1 Điều 14 của Luật này; nếu có yêu cầu về con và tài sản thì giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật này.”
Vì hai bạn thuộc trường hợp không đăng ký kết hôn nhưng lại muốn chấm dứt mối quan hệ này thì bạn sẽ phải gửi đơn yêu cầu ly hôn để Tòa án thụ lý và tuyên bố không công nhận quan hệ vợ chồng theo quy định của pháp luật về việc giải quyết quan hệ hậu quả của việc nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn.
Thứ ba, về yêu cầu Tòa án hủy kết hôn trái pháp luật của chồng bạn và chị D. Căn cứ theo khoản 2, Điều 10 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 về “Người có quyền yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật” quy định:
“2. Cá nhân, cơ quan, tổ chức sau đây, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án hủy việc kết hôn trái pháp luật do việc kết hôn vi phạm quy định tại các điểm a, c và d khoản 1 Điều 8 của Luật này:
a) Vợ, chồng của người đang có vợ, có chồng mà kết hôn với người khác; cha, mẹ, con, người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật khác của người kết hôn trái pháp luật;
b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
c) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;”
Như đã phân tích ở trên, vì trường hợp của bạn, bạn và chồng bạn chưa phát sinh quan hệ vợ chồng vì chưa thực hiện đăng ký kết hôn. Vì vậy, bạn không thuộc trường hợp vợ, chồng của người đang có vợ, có chồng mà kết hôn với người khác cũng như các trường hợp khác về người có quyền yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật mà luật quy định. Trong khi đó, chồng bạn và chị D đã đăng ký kết hôn tại UBND xã nơi chị D cư trú và được cơ quan nhà nước cấp Giấy chứng nhận kết hôn thì việc kết hôn của chồng bạn và chị D là đúng pháp luật, hai người đã phát sinh quan hệ vợ chồng hợp pháp. Trường hợp này bạn không được quyền yêu cầu Tòa án hủy kết hôn trái pháp luật của chồng bạn và chị D.
Trên đây là tư vấn của luật sư Hãng luật TGS về các chế tài đối với hành vi bạo lực gia đình, nếu còn vấn đề nào thắc mắc, xin liên hộ số hotline: 1900.8698 để được tư vấn và hỗ trợ. Hãng luật TGS luôn sẵn sàng để giải đáp cho quý vị các vấn đề pháp lý.
Trân trọng!